สมรสเท่าเทียม (Marriage Equality) คือแนวคิดที่มุ่งหมายให้ทุกคนมีสิทธิในการสมรสกับคนที่ตนเองรัก โดยไม่คำนึงถึงเพศสภาพหรือเพศวิถีของคู่สมรส แนวคิดนี้มุ่งเน้นการให้สิทธิเท่าเทียมในการสมรสระหว่างคู่รักเพศเดียวกันและคู่รักต่างเพศ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้การสมรสเป็นสิ่งที่เข้าถึงได้สำหรับทุกคนในสังคม
การสมรสเท่าเทียมมีความสำคัญเนื่องจากมีผลต่อสิทธิและความเท่าเทียมในด้านต่างๆ เช่น สิทธิทางกฎหมายในการถือทรัพย์สินร่วมกัน สิทธิในการรับมรดก สิทธิในการตัดสินใจเรื่องการรักษาพยาบาลของคู่สมรส และสิทธิในการรับสวัสดิการต่างๆ ที่รัฐให้แก่คู่สมรส
การเคลื่อนไหวเพื่อสมรสเท่าเทียมเกิดขึ้นทั่วโลก โดยหลายประเทศได้ออกกฎหมายเพื่อรองรับการสมรสของคู่รักเพศเดียวกัน ขณะที่หลายประเทศยังคงอยู่ในขั้นตอนของการอภิปรายและการปรับปรุงกฎหมายให้เหมาะสมและครอบคลุมทุกคนในสังคม
ในประเทศไทย การเคลื่อนไหวเพื่อสมรสเท่าเทียมได้รับความสนใจและสนับสนุนมากขึ้นในช่วงหลายปีที่ผ่านมา การเคลื่อนไหวนี้เกิดขึ้นทั้งในระดับภาคประชาชนและภาครัฐบาล โดยมีการรณรงค์เพื่อผลักดันให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในกฎหมายและนโยบายที่รองรับการสมรสของคู่รักเพศเดียวกัน
ความเคลื่อนไหวที่สำคัญในประเทศไทย
การรณรงค์ของกลุ่มประชาสังคม: มีกลุ่มองค์กรและนักเคลื่อนไหวหลายกลุ่มที่ทำงานเพื่อส่งเสริมและสนับสนุนสิทธิของ LGBTQ+ ในประเทศไทย เช่น มูลนิธิเครือข่ายเพื่อนกะเทยไทย และ กลุ่มสมาคมเพศวิถีไทย ซึ่งกลุ่มเหล่านี้มีบทบาทสำคัญในการรณรงค์เพื่อสร้างความเข้าใจและสนับสนุนให้เกิดการยอมรับในสังคม
การเสนอกฎหมาย: ในปี 2020 คณะรัฐมนตรีของไทยได้เห็นชอบในหลักการของร่างพระราชบัญญัติว่าด้วยการจดทะเบียนคู่ชีวิต ซึ่งเป็นกฎหมายที่มุ่งเน้นให้คู่รักเพศเดียวกันสามารถจดทะเบียนคู่ชีวิตและได้รับสิทธิบางประการคล้ายกับการสมรส แต่ว่ากฎหมายนี้ยังไม่ครอบคลุมถึงการสมรสเต็มรูปแบบ
การสนับสนุนจากสาธารณชนและสื่อ: มีการสนับสนุนจากสาธารณชนผ่านสื่อสังคมออนไลน์และสื่อมวลชน ซึ่งมีการรายงานข่าวและสร้างความตระหนักถึงประเด็นนี้อย่างต่อเนื่อง การสนับสนุนจากประชาชนช่วยสร้างแรงกดดันให้กับรัฐบาลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการดำเนินการแก้ไขกฎหมาย
ความท้าทายและอุปสรรค: แม้ว่าจะมีการเคลื่อนไหวและการสนับสนุนอย่างมาก แต่ยังมีความท้าทายและอุปสรรคอยู่บ้าง เช่น ความคิดเก่าๆ และทัศนคติที่ไม่ยอมรับการสมรสของคู่รักเพศเดียวกัน รวมถึงความล่าช้าในการปรับปรุงกฎหมายให้ทันสมัย
ขณะนี้ ร่างกฎหมายสมรสเท่าเทียมของไทยได้ผ่านการพิจารณาจากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแล้ว และกำลังรอการพิจารณาจากสมาชิกวุฒิสภา (สว.) หากร่างกฎหมายนี้ได้รับความเห็นชอบจาก สว. และผ่านการลงนามจากพระมหากษัตริย์ ก็จะประกาศใช้เป็นกฎหมายอย่างเป็นทางการ คาดว่าจะมีผลบังคับใช้ภายในปลายปี 2567
การผ่านกฎหมายนี้จะทำให้ไทยเป็นชาติแรกในอาเซียนที่มีกฎหมายสมรสเท่าเทียม ส่งผลให้คู่รักเพศเดียวกันมีสิทธิต่าง ๆ เช่นเดียวกับคู่สมรสชายหญิง เช่น การถือครองทรัพย์สินร่วมกัน การรับมรดก และการรับบุตรบุญธรรม
