ศึกเกงเล้ง: เมื่อความรู้ปราศจากปัญญาและประสบการณ์
ผู้เขียนมีโอกาสอ่าน สามก๊ก มานาน เปิดอ่านครั้งแรกน่าจะสักยี่สิบกว่าปีที่แล้ว และน่าจะอ่านจบไปสองถึงสามรอบ ในเส้นทางชีวิตการทำงาน มีหลายเหตุการณ์ที่ทำให้นึกถึง “ศึกเกงเล้ง” — ศึกที่ขงเบ้งส่งม้าเจ๊กไปป้องกันแนวรบสำคัญ แต่กลับพ่ายแพ้อย่างไม่คาดคิดเพราะการประเมินผิดและยึดติดในความรู้ของตนมากเกินไป ม้าเจ๊กเลือกตั้งค่ายบนภูเขาแทนที่จะอยู่ใกล้แม่น้ำ แม้ขงเบ้งจะเตือนแล้วก็ตาม ผลคือกองทัพถูกตัดเส้นทางเสบียงและแตกพ่ายในเวลาไม่นาน เหตุการณ์นั้นทำให้ผู้เขียนสะดุดใจกับบทเรียนสำคัญ ... ความรู้เพียงอย่างเดียวไม่อาจทดแทนความมีสติปัญญาและประสบการณ์ได้ และการละเลยคำเตือนจากผู้มากประสบการณ์มักนำไปสู่ความล้มเหลวเสมอ วรรณคดีที่สอนคนเก่งให้รู้จักถ่อมตน สามก๊กไม่ใช่แค่เรื่องของสงครามหรืออำนาจ แต่ยังเป็นตำราว่าด้วยจิตใจคน เต็มไปด้วยบทเรียนเรื่อง “ความรู้ ความภักดี และความผิดพลาดของมนุษย์” ในบรรดาศึกทั้งหลายที่ขงเบ้งบัญชาการ ไม่มีครั้งใดเจ็บปวดเท่า “ศึกเกงเล้ง” ครั้งที่เล่าปี่สิ้นไปแล้ว ขงเบ้งยกทัพขึ้นเหนือเพื่อทวงคืนดินแดนจากวุยก๊ก แต่กลับต้องพ่ายเพราะความผิดพลาดของแม่ทัพที่ไว้ใจที่สุด ... “ม้าเจ๊ก” ...